Aydınlık Karanlık Anahtarı

DENEYİN AMACI         : LDR ile lamba kontrölünün incelenmesi

TEORİK BİLGİLER       : Işığın değişimiyle beraber direncide değişen elemanlara LDR(Light Dependent Resistors) denir. LDR’ler ışığı alabilmek için üstü şeffaf bir cam veya plastikten yapılır. LDR’nin üzerine ışık düştüğünde direnci düşer. Işık alamadığında ise direnci artar.Bu özelliği sayesinde LDR bir çok devrede kullanılmaktadır.

DENEYDE KULLANILAN ALETLER:

1-Bread Board

2-AVOmetre

3-DC Güç Kaynağı

4-Devre Şemasında belirtilen elemanlar

DEVRENİN ÇALIŞMASI           :

       Şekil'de tek transistorlu ve aynı elemanlar kullanılarak yapılmış iki farklı devre görülmektedir. Birinci devre Aydınlık Anahtarı, ikinci devre Karanlık Anahtarı olarak çalışır. Devrenin daha hassas olması istenirse, kullanılacak transistor darlington olarak seçilmeli veya iki adet transistor darlington olarak bağlanmalıdır "Aydınlık Anahtarı" olarak çalışan devre de ; LDR (Foto Direnç) üzerinde ışık yok iken, transistor yalıtımda ve röle kontakları çekili değildir. LDR üzerine ışık düştüğü zaman, direnci azalır ve transistorun beyz polarmasının pozitife doğru gitmesini sağlar. Transistor iletime geçer, röle kontakları çekerek yük olarak çalışacak devreyi besler. Işığın şiddeti, 50K ayarlı direnç ile ayarlanmalıdır.

"Karanlık Anahtarı" olarak çalışan devre de ; LDR ve ayarlı direncin yerleri değiştirilmiştir. Bu değişiklik devrenin çalışmasını tersine çevirir. LDR üzerinde ışık var iken, direnci minimumdur. Transistorun beyz polarması, şase potansiyeline yakındır. Dolayısı ile transistor yalıtımda ve röle kontakları çekili değildir. LDR üzerindeki- ışık kesildiği zaman direnci artar ve transistorun beyz polarması, pozitife doğru yükselir. Transistor iletime geçer, röle kontakları çeker..

DENEYİN YAPILIŞI                  :

1. Devre elemanlarının sağlamlık kontrolünü yapınız.

2. Bread - Board üzerine devreyi kurunuz.

3. Devrenin doğruluğunu kontrol ediniz.

4. Öğretmeniniz denetiminde devreye enerji veriniz.

5. Bu temrine ait soruları cevaplandırınız.

SORULAR                    :

1-Devredeki diyotun görevi nedir?Açıklayınız.

2-Devredeki 50K POT neden konulmuştur?Açıklayınız.

3-Bu devre sizce nerelerde kullanılabilir?