DENEYİN AMACI : Lamba karartma devresini incelemek. TEORİK BİLGİLER : Lamba karartma devreleri, diyaklar yardımı ile faz kaydırma prensibinden yararlanılarak düzenlenen devrelerdir. Bu devreler tiyatro, sinema, düğün salonu ve evlerde kullanılabilir. İki ayrı lamba veya lamba gurubunu kontrol edebilir. Devrede kullanılan triyak, yükün çekeceği akıma göre seçilir. |
DENEYDE KULLANILAN ALETLER: 1-Bread Board 2-AVOmetre 3-Devre Şemasında belirtilen elemanlar DEVRENİN ÇALIŞMASI : Devreye enerji uygulandığında her iki kondansatör de boş olduğundan triyakların her ikisi de kesimdedir. Kondansatörler R1 direnci ve P1 potansiyometresi üzerinden şarj olmaya başlar. Potansiyometrenin orta ucunun bulunduğu konuma, kondansatörlerden hangisi yakın ise o kondansatör daha çabuk şarj olur. Potansiyometrenin orta ucunun bulunduğu konuma C1 kondansatörünün yakın olduğunu kabul edelim. Bu durumda C1, R1 ve P1 potansiyometresi üzerinden daha çabuk şarj olur. Uçlarındaki gerilim + alternansın başında diyak ateşleme gerilimine ulaşacağından, D1 diyağı iletken olur. Th1 triyağı alternansın başında iletime gider. Bu durumda birinci yük çalıştığı halde C2 kondansatörü uçlarındaki gerilim diyak ateşleme gerilimine ulaşmadığı için ikinci yük çalışmaz. Alternansın sonuna doğru C2 kondansatörü de şarj olur, uçlarındaki gerilim diyak ateşleme gerilimine ulaştığından D2 diyağı ve Th2 triyağı iletken olur. Böylece ikinci yük de çalışır. Birinci yükten uzun süreli akım geçeceği için lamba parlak yanar. İkinci yükten ise alternansın sonuna doğru akım geçmeye başlayacağından geçen akımın efektif değeri küçük olur. Bu nedenle lamba sönük yanar. Alternans sonunda her iki triyak da yalıtkan olur. Başlayan yeni alternansta aynı olaylar C1 ve C2 ters yönde şarj olacak şekilde tekrarlanır. Potansiyometre ters yönde çevrildiğinde C1' in şarj süresi uzayıp C2' nin şarj süresi kısalacağı için yukarıda belirtilen nedenlerden dolayı ikinci lamba parlak birinci lamba sönük yanar. DENEYİN YAPILIŞI : |
1-AVO metre ile devre elemanlarının sağlamlığını kontrol ediniz.
2-Devreyi Bread Board üzerine kurunuz.
3-Devreye enerji uygulayıp, lambaların parlaklığını gözleyiniz.
4-Potansiyometreyi saat ibresi yönünde çeviriniz. Lambaların parlaklığını gözleyiniz.
5-Potansiyometreyi saat ibresinin tersi yönünde çeviriniz. Lambaların parlaklığını gözleyiniz.
SORULAR : 1-C1 kondansatörü kısa devre olursa devre nasıl çalışır? 2-C1 kondansatörü kısa devre olursa devre nasıl çalışır? 3-Diyaklar kısa devre olursa devre nasıl çalışır? 4-Devredeki triyakların yerine tristör bağlanırsa devre nasıl çalışır? |
0 yorum:
Yorum Gönder